نماز و تمامى شرایط و اجزاى آن، داراى فلسفه هایى است که خلاصه آن به شرح زیراست:
1-تکرار و تلقین به جهت قدرت یافتن فرد بر کنترل خویشتن؛ چرا که دقت فرد در هر عمل، نوعى تمرین براى اعمال دیگر است.
2-ایجاد نظم و هماهنگى در بین نمازگزاران و ایجاد زمینه هاى نظم و جامعه پذیرى .
3-اگر بنا باشد هرکس در هر عملى به نحو دلخواه عمل کند؛ نه تنها زمینه اى براى ارتباط افراد و همسویى آنان فراهم نمى گردد؛ بلکه زمینه؛ اختلاف، تفرقه، اعمال سلیقه ها و دورى افراد از یکدیگر فراهم مى آید.
4-اگر با تمرینات نظامى آشنایى داشته باشید، در مى یابید که تا چه میزان نظم و دیسیپلین در آن عرصه ها، حاکم است و این کار تا چه اندازه دایجاد روحیه نظم و انضباط در افراد تاثیر دارد.
دقت هایى که در مقدمات، مقارنات، شرایط، آداب و دیگر احکام آن مى گردد؛ بر کلیه امور زندگى انسان، تأثیرات مثبت و ارزنده اى دارد
با اینکه در زمان حاضر مسافرت ها آسان شده است؛ چرا باید نماز را شکسته بخوانیم ؟
نماز قصر تخفیفى براى مسافر است؛ چرا که شخص مسافر، نوعاً گرفتارى هایى دارد که ذهنش به آن مشغول است و بایستى بدان بپردازد. پس سختى سفر و استفاده از فرصت، دو حکمت اصلى براى نماز مسافر است.
چرا در دعا و قنوت نماز دست ها را به سوى آسمان بلند مى کنیم؟مگر خداوند جهت خاصى دارد؟
وقتى انسان در مقابل خداوند خود - که غنى مطلق است - قرار مى گیرد، باید بهترین شیوه را به کار ببرد. در این صورت دست ها را به طرف بالامى گیرد و درخواست خود را مطرح مى کند... اما چرا به طرف بالا؟ مگر خداوند در همه جا حضور ندارد؟
قنوت «یعنى چه و چرا در آن دست ها را پیش رو مى گیریم؟»
قنوت از ماده» قنت «معناى اطاعت و نیز به معناى دعا است. قنوت نماز را از آن جهت که براى دعا است ،» قنوت «نامیده اند
در دعا بالا بردن دستها در پیش روى و یا بالاى سر قرار دادن آن، بیانگر اظهار نیاز و حاجتمندى به درگاه خدا است.